Tiêu chảy do uống thuốc Bắc rất phổ biến, đặc biệt là ở những người mới bắt đầu dùng thuốc Bắc. Vậy tại sao uống thuốc Bắc bị tiêu chảy? Bị tiêu chảy sau khi uống thuốc Bắc có bình thường không?
Hãy cùng tìm hiểu 7 lí do sau đây để biết được nguyên nhân gây đau bụng đi ngoài khi dùng thuốc Bắc và những điều lưu ý khi uống thuốc Bắc nhé.
Thuốc bắc là gì?
Thuốc Bắc hay còn được biết đến là thuốc Đông y, bắt nguồn từ nền Y học cổ truyền Trung Hoa lâu đời. Các vị thuốc Bắc chủ yếu được bào chế từ các loại dược liệu thiên nhiên bao gồm:
- Thuốc từ thực vật (cỏ, gỗ, trái cây, rau, ngũ cốc và các loại khác)
- Thuốc từ động vật (côn trùng, cá, động vật có vỏ, chim, gia cầm và thú)
- Thuốc khoáng (các khoáng chất tự nhiên dùng cho mục đích chữa bệnh, các sản phẩm chế biến từ nguyên liệu khoáng và hóa thạch động vật).
Chính vì thế, thuốc bắc được cho là vô cùng lành tính và ít tác dụng phụ nên được sử dụng rộng rãi trong việc điều trị các loại bệnh khác nhau.
Công dụng: Tùy vào từng bài thuốc mà các bác sĩ sẽ bổ sung nhóm công dụng của vị thuốc: bổ khí, thông phế, thăng giáng, dưỡng can, giải uất, tán phong hàn, thông kinh lạc, hoạt khí, hoạt huyết, tiêu giải độc, tiêu thũng, tiêu ẩm.
Ngoài ra theo nhiều nghiên cứu, các bài thuốc Đông y không chỉ có công dụng chữa bệnh mà còn có khả năng bồi bổ sinh lực, tăng cường sức đề kháng và ngăn ngừa bệnh tật vô cùng hiệu quả.
Tại sao uống thuốc bắc bị đi ngoài? (tiêu chảy)
Mặc dù được xem là phương pháp chữa bệnh lành tính, tuy nhiên nhiều bệnh nhân khi dùng thuốc có biểu hiện tiêu chảy nhẹ và thường thắc mắc nguyên nhân.
Theo bác sĩ Đông y Nguyễn Thùy Ngoan – cựu trưởng khoa khoa y học cổ truyền tại bệnh viện đa khoa Nguyễn Đình Chiểu cho biết, uống thuốc bắc bị đi ngoài là hiện tượng bình thường, chỉ cần không nghiêm trọng thì không cần quá lo lắng, tùy theo các nguyên nhân khác nhau mà điều trị.
Dị ứng thuốc
Với nhiều trường hợp lần đầu dùng thuốc, cơ địa chưa thích nghi nên khi đưa vào cơ thể sẽ nảy sinh phản ứng với thuốc. Tuy nhiên, trường hợp dị ứng thuốc có tỉ lệ khá thấp do các dược liệu từ thuốc Bắc tổng thể đều lành tính, không gây hại cho cơ thể.
Nếu nghi ngờ cơ thể bị dị ứng với đơn thuốc, bệnh nhân nên đến các bác sĩ điều trị để xác định vị thuốc và thành phần gây dị ứng, từ đó gia giảm, thay thế cho phù hợp.
Uống quá liều
Nhiều bệnh nhân vì nôn nóng kết quả nhanh mà sử dụng quá liều thuốc mà bác sĩ đã chỉ định. Điều này vô cùng không tốt và dễ khiến người bệnh bị tiêu chảy, nôn ói. Trường hợp này cần dừng thuốc ngay và đi khám càng sớm càng tốt để nhờ bác sĩ kê lại đơn thuốc. Thuốc có thể được kết hợp với thuốc trị tiêu chảy để giảm tiêu chảy.
Tác dụng phụ của thuốc
Theo Đông y, thuốc Bắc có công dụng thanh nhiệt, thanh hỏa, hoạt huyết, trừ ứ huyết, làm dịu gan, trừ dương thường có tính lạnh. Những công dụng này giúp nhuận tràng.
Ngoài ra, nếu trong đơn kê thêm các vị thuốc dưỡng âm, dưỡng huyết cũng làm tăng tích nước trong đường ruột, gây trơn trượt ruột. Đây chính là những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy.
Cơ thể đào thải độc tố
Khi mắc bệnh, đa phần cơ thể bệnh nhân sẽ tích tụ nhiều độc tố. Khi đó, uống thuốc bắc vào sẽ có khả năng cơ thể điều hòa để giải trừ các chất độc bên trong và thải ra thông qua việc đi ngoài. Người bệnh có thể đi phân lỏng và có mùi, màu khác với bình thường trong một vài lần sau khi uống những thang thuốc đầu tiên.
Đối với trường hợp này, triệu chứng đi ngoài được xem là tín hiệu tốt, bệnh nhân không nên quá lo lắng vì sau khi đào thải lượng độc tố ra ngoài, bệnh sẽ mau chóng khỏi.
Uống thuốc khi bụng đói
Uống thuốc lúc bụng đói sẽ khiến đường tiêu hóa bị kích thích đột ngột, từ đó dễ sinh ra tiêu chảy. Cho nên người bệnh chỉ nên uống thuốc Đông y sau bữa ăn từ nửa tiếng đến một tiếng.
Bảo quản thuốc không đúng cách
Nhiều người nghĩ rằng sắc thuốc bắc rất phiền phức nên chọn thuốc sắc số lượng lớn trong một lần và đem về dùng dần. Lúc này, nếu bảo quản không đúng cách thì khi uống rất dễ bị tiêu chảy. Tốt nhất, người bệnh nên bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh.
Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng không nên để thuốc qua đêm mới uống. Thuốc lúc này có thể bị nhiễm khuẩn do để lâu ngoài môi trường và làm mất công hiệu của thuốc mới nấu.
Dùng chung với các thực phẩm có tính hàn
Bệnh nhân cần lưu ý, khi uống các loại thuốc Đông y có tính ấm như aconite, quế chi…, việc uống bia lạnh, dưa hấu đá, hoặc ăn đồ lạnh như cua, hến cũng dễ khiến cơ thể bị tiêu chảy. Bên cạnh đó, thuốc bắc nên uống khi còn ấm, uống thuốc quá lạnh cũng dễ gây tiêu chảy. Vì vậy, cần tránh ăn đồ lạnh, lạnh khi đang dùng thuốc bắc.
Làm gì khi uống thuốc bắc bị đi ngoài?
Khi gặp phải tình trạng đi ngoài nhiều lần nếu đang sử dụng thuốc bắc, bệnh nhân có thể khắc phục bằng các cách sau:
➥ Giảm một nửa lượng thuốc trong vòng 5 ngày đầu tiên để theo dõi tình trạng, sau đó tăng lên.
➥ Hãm một ít gừng với nước ấm và uống cùng với thuốc.
➥ Uống nước chứa điện giải để bù lại lượng nước mất đi do tiêu chảy nhiều lần.
Bác sĩ Ngoan cho biết, nếu bị tiêu chảy khi đang dùng thuốc Đông y, cần phải tìm hiểu cụ thể tình hình tiêu chảy. Đặc biệt người bệnh cần chú ý xem tình trạng tiêu chảy diễn biến như thế nào, một ngày mấy lần, kéo dài bao lâu, có đau bụng hay không và kết cấu phân có kèm theo bọt, chất nhầy hay không, v.v. Sau đó tham khảo ý kiến của bác sĩ và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp tùy theo tình trạng cụ thể.
Các nhóm đối tượng không nên dùng thuốc bắc
Bệnh nhân mắc bệnh tiến triển
Bệnh nhân mắc các bệnh nan y ở giai đoạn nặng như ung thư không nên điều trị bằng thuốc bắc vì sẽ gặp phải nhiều biến chứng khác nhau trong cơ thể do các cơ quan bên trong đã suy yếu không còn khả năng đào thải độc. Việc sử dụng thuốc Đông y trong trường hợp này không chỉ làm tăng gánh nặng về thể chất cho người bệnh mà còn có thể làm giảm tác dụng của thuốc rất nhiều.
Vì vậy, những người mắc bệnh ở giai đoạn nặng loại này không thích hợp với phương pháp điều trị bằng y học cổ truyền của Trung Quốc.
Bệnh nhân bị bệnh thận
Những người bị viêm thận mãn tính, sỏi thận, suy thận có thể không thích hợp dùng các bài thuốc Đông y lâu dài. Do không chỉ các thành phần trong y học cổ truyền Trung Quốc có thể gây ra sự gia tăng các ion kali trong máu. Ngoài ra còn có vấn đề về lượng nước dư thừa.
Hầu hết các loại thuốc Đông y đều cần đun sôi với nước để nấu canh, những món canh này chứa rất nhiều nước và thận là cơ quan quan trọng để cơ thể thải nước ra ngoài. Uống thuốc bắc trong thời gian dài sẽ làm tăng gánh nặng cho thận, người bị bệnh thận sẽ giảm khả năng thoát nước, lượng nước dư thừa này sẽ tích tụ lại trong cơ thể gây phù nề và các hiện tượng khác.
Người bị bệnh đường ruột
Thuốc Đông y điều trị bệnh thông qua việc người bệnh hấp thụ các hoạt chất có trong dược liệu. Khả năng hấp thụ của đường ruột của người bệnh quyết định hiệu quả của bài thuốc. Người bị bệnh tiêu hóa sẽ gặp các vấn đề như khó tiêu, tiêu chảy, đường ruột đối với những loại thuốc Đông y này không thể hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng trong đó, đương nhiên sẽ dẫn đến giảm tác dụng của thuốc, bệnh không khỏi.
Một số kiêng cử, lưu ý khi dùng thuốc bắc chữa bệnh
Không sử dụng chung với thuốc Tây
Khi đang theo phác đồ điều trị bằng thuốc Bắc, người bệnh nên tránh uống kèm với thuốc Tây. Nguyên nhân là khi kết hợp hai loại thuốc này sẽ tạo ra những thành phần các chất gây khó tiêu, làm giảm đi hiệu quả hấp thu và chữa bệnh từ dược liệu.
Không cho đường vào thuốc Bắc
Nhiều người cho rằng thuốc Bắc đắng và khó uống nên cho thêm đường vào để dễ uống hơn. Tuy nhiên đây là điều sai lầm mà mọi người không nên làm. Do đường khi kết hợp với thuốc sẽ gây ra các phản ứng hóa học rất dễ ảnh hưởng hiệu quả thuốc và gây hại cho sức khỏe.
Dùng thuốc Bắc nên chú ý đến chế độ ăn uống
Có một vài điều trong chế độ ăn uống mà mọi người cũng cần lưu ý khi dùng thuốc Bắc như:
► Tránh thức ăn sống, lạnh: thức ăn sống, lạnh dễ kích thích đường tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc của đường tiêu hóa, dễ gây tiêu chảy.
► Tránh uống trà mạnh: Trà có chứa axit tannic, uống trà trong thời gian uống, đặc biệt là trà đậm sẽ làm giảm tác dụng chữa bệnh, một số loại thuốc Đông y có thể kết tủa với axit tannic và ancaloit trong trà, gây khó tiêu hóa.
► Tránh ăn cay: Nếu dùng các loại thuốc Đông y như thanh nhiệt, tiêu độc, dưỡng âm tăng lỏng, bổ huyết dưỡng âm, ăn các đồ cay, nóng như hành, tỏi, tiêu, thịt cừu, thịt chó. , nó sẽ bù đắp hiệu quả của thuốc và thậm chí thúc đẩy quá trình viêm.
► Tránh dầu mỡ: việc sử dụng thức ăn và thuốc có nhiều dầu mỡ sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thu thuốc của dạ dày và làm giảm tác dụng của thuốc
► Tránh mùi tanh: như cá, tôm, hải sản có mùi tanh, thịt bò, cừu bị nhiễm khuẩn, bạn cũng nên tránh ăn trong thời gian dùng thuốc, không những làm giảm tác dụng của thuốc mà còn có thể gây dị ứng và nặng sinh thêm bệnh tật.
Lưu ý: Nếu mức độ tiêu chảy không nặng, tiêu chảy kéo dài hoặc liên quan đến yếu tố cảm xúc, không có các yếu tố khởi phát rõ ràng khác thì được coi là tiêu chảy mãn tính do rối loạn chức năng đường ruột. Người bệnh nên kịp thời điều chỉnh chế độ ăn uống (ăn ít dầu mỡ, hạn chế đồ cay, nóng, lạnh), thường xuyên chú ý giữ ấm vùng bụng, giữ tốt tinh thần và vệ sinh tốt.Như vậy, với những thông tin mà bài viết cung cấp, mong rằng có thể giải đáp cho bạn nguyên nhân tại sao uống thuốc Bắc dễ bị đau bụng đi ngoài. Tuy nhiên, để được xác định đúng tình trạng tiêu hóa đang gặp phải liên quan đến các bài thuốc Đông y, bệnh nhân nên chủ động liên hệ đến các bệnh viện, phòng khám Y học cổ truyền uy tín để được các bác sĩ Đông y tư vấn và xác định chính xác căn nguyên nhé.
Refer:https://www.163.com/dy/article/H5NEDVG90552CFJA.html
http://health.people.com.cn/n1/2016/0524/c21471-28374625.html
